Ел тұмар Ақпараттық портал
Елтұмар
Түркістан облыстық тарихи-өлкетану музейінде, ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі «Отырар» мемлекеттік археологиялық музей-қорығының» 45 жылдығына орай ұйымдастырылған «Отырар ғасырлар тоғысында» көшпелі көрмесі салтанатты түрде ашылды. Бұл оқиға тек мұражай үшін ғана емес, облыстың бүкіл мәдени өмірі үшін маңызды оқиға болды.
1979 жылы негізі қаланған «Отырар» мұражай қорығы – Қазақстанның тарихи мұрасын сақтау мен насихаттауда басты рөл атқаратын бірегей мәдени орталық. Мұражай жұмыс істеген жылдар ішінде археологиялық ескерткіштерді зерттеу мен қорғауға, сондай-ақ оларды қазу, қалпына келтіру және консервациялауға жауапты негізгі құрылым ретінде өзін танытты.
«Отырар ғасырлар тоғысында» көрмесі көрермендерге ғасырлар бойы Жібек жолындағы маңызды сауда және мәдени орталық болған бұл өлкенің бай тарихы мен мәдениеті туралы көбірек білуге бірегей мүмкіндік береді. Көрмеде Отырар жерінің байырғы тұрғындарының тұрмыс-тіршілігі, тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі мен наным-сенімінен сыр шертетін археологиялық олжалар қойылған. Көрменің басты мақсаттарының бірі – мәдени мұраны қорғау қажеттілігіне назар аудару, сонымен қатар халықпен ағарту жұмыстарын жүргізу. Келушілер тек экспонаттармен ғана емес, сонымен қатар өңірдің тарихын және оның әлемдік мәдениет контекстіндегі маңызын тереңірек түсінуге көмектесетін бірегей құжаттармен, фотоматериалдармен және интерактивті элементтермен таныса алады. Мұндай көрмелердің ұйымдастырылуы мәдени мұраның халықтың болмысын қалыптастырудағы маңыздылығына тоқталып, оның келешек ұрпаққа сақталуына септігін тигізеді. Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі мұражай ісін дамытуға және ел тарихын кеңінен насихаттауға бағытталған жобаларға қолдау көрсетіп, осы бағыттағы белсенді жұмысты жалғастыруда. Аталмыш көрме кеңірек аудиторияға қолжетімді болады және ұйымдастырушылар ол Қазақстанның баға жетпес мұрасы туралы көбірек білгісі келетін көптеген келушілерді тартады деп үміттенеді. Ақпараттық технологиялар қарқынды дамып келе жатқан қазіргі заманда бай мәдени мұрамызды сақтау және насихаттау ерекше маңызды болып отыр. Осы үдеріске септігін тигізетін осындай шаралардың бірі – «Ғасырлар тоғысындағы Отырар» атты көшпелі көрменің өтуі маңызды оқиғаға айналды. Бұл көрменің басты мақсаты – ортағасырлық Отырар қаласының тарихи-мәдени мұрасын жан-жақты насихаттау. Қазіргі Қазақстан аумағында орналасқан бұл қала Шығыс пен Батысты байланыстыратын Жібек жолында шешуші рөл атқарды. Отырар ғалымдарды, көпестерді, саяхатшыларды өзіне тартатын сауда, мәдениет және ғылым орталығына айналды. Көрмеде келушілер қаланың тарихи мәнмәтіндегі маңызын біліп, сәулет, өнер және білім саласындағы жетістіктерімен таныса алады. Бұл көрмені ұйымдастыруға Отырардың мәдени мұрасының сақтаушысы болып табылатын Мемлекеттік археологиялық қорық-мұражай белсенді атсалысуда. Мұндағы жәдігерлер орта ғасырларда осы өлкеде мекендеген халықтың тұрмыс-тіршілігінен, әдет-ғұрпынан, қолөнерінен, салт-дәстүрінен сыр шертеді. Көрмеде сол кездегі адамдардың жоғары көркемдік және техникалық шеберлігін көрсететін бірегей археологиялық олжалар, соның ішінде тұрмыстық заттар, ыдыс-аяқ, шебер қолөнер бұйымдары қойылған.
Отырардың тарихы мен мәдениетін тереңдете оқытуға бағытталған дәрістер, шеберлік сабақтары мен пікірталастардан тұратын білім беру бағдарламасы да көрменің негізгі аспектісі болып табылады. Бұл оқиғалар өткен туралы білімді кеңейтіп қана қоймай, оның бүгінгі күнмен байланысын көруге мүмкіндік береді. Келушілер мамандарға сұрақтарын қойып, көтерілген тақырыптарды талқылап, пікір алмасуға мүмкіндік алды. Көрменің маңызды мақсаты – кең аудиторияға білім беру ғана емес, тарихи мұраны сақтау қажеттілігіне назар аудару. Мұндай бастамалар жастардың өз елінің тарихына деген қызығушылығын және мәдени ерекшелігін сақтау жауапкершілігін дамытуға көмектеседі. «Ғасырлар тоғысындағы Отырар» көрмесі Қазақстан тарихы мен мәдениетін кеңінен насихаттауға, ұрпақтар арасындағы байланысты нығайтып, зерттеушілер мен тарихшылардың жаңа буынын шабыттандыруға қосылған елеулі үлес болып табылады. Бай мұрасы бар Отырар халықты тарихымыздың жаңа қырларын зерделеп, ашуға қызықтыруда. Көрменің ашылу салтанатына «Ордабасы» ұлттық тарихи-мәдени қорығының, Қожа Ахмет Ясауи атындағы Қазақ-түрік университетінің, М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің ғалымдары, археологтары мен мамандары, сондай-ақ қаламыздағы мәдениет мекемелерінің қызметкерлері қатысты.. Бұл іс-шара мәдени мұраны насихаттау мен мамандар арасында білім алмасудың маңызды кезеңі болды.