Жарияланды: 28.07.2024

Суретшінің Қазақстанның ұлттық мәдениетіне қосқан үлесі қомақты

Суретшінің жеке парақшасынан алынды

 

Түркістан облысына қарасты Төлеби ауданын нағыз таланттардың мекені деуге болады. Бір ғана ауылдан әлемге танылған 17 суретші шыққан. Бүгінде олардың туындылары халықаралық көрмелерде ілулі тұр. Солардың бірі де бірегейі Құттыбек Жақып. Қазақстан Суретшілер Одағының мүшесі талантты суретші ұлттық қолөнері де дамытып жүр. Теріге жан бітіріп, бүгінде бірегей өнердің көпке танылуына мұрындық болып отыр. Атақты суретші осыдан үш жыл бұрын Аққұм ауылында «Суретшілер үйін» ашқан болатын. Аталмыш өнер ордасы нағыз хас таланттардың басын қосатын мекенге айналған бүгінде.

 

Суретшінің шығармашылығы әлемдік деңгейдегі стандарттарға жетуге ұмтылған Қазақстанның ұлттық мәдениетін дамытуда маңызды рөл атқарады. Оның шығармалары көбінесе фольклорлық тақырыптармен байланыстырылады, бұл оның еліміздің ұлттық дәстүрлерімен, мәдени мұраларымен терең байланысын көрсетеді. Суретшінің өз туындыларынан ерекше бұрыштар мен заттардың комбинациясын табудағы ерекше дарыны бар. Ол әртүрлі элементтерді шебер синтездеп, үйлесімді және есте қалатын композициялар жасайды. Бұл оның шығармаларында мәдени-тарихи аспектілерді көрсетуге ғана емес, сонымен қатар дәстүрлі тақырыптарға жаңа көзқараспен қарауға мүмкіндік береді.

 

Шығармашылықта фольклорлық әңгімелерді пайдалану суретшіге Қазақстанның мәдени құндылықтары мен дәстүрлерін сақтауға және жеткізуге мүмкіндік береді. Шығармалары ұлттық болмыстың сақталуына, оның халықаралық деңгейде танымал болуына ықпал етіп, өткен мен бүгінді байланыстыратын өзіндік көпірге айналып отыр. Суретшінің туындылары үйлесімділігімен, тұтастығымен ерекшеленеді. Әртүрлі элементтер мен әдістердің үйлесуі оған көрермендердің назарын аударатын және терең эмоционалды реакцияларды тудыратын туындылар жасауға мүмкіндік береді. Оның шығармашылығы қазақстандық мәдениеттің байлығы мен алуан түрлілігінің көрінісіне айналады, бұл оның ұлттық өнерге қосқан үлесін ерекше құнды етеді.

 

Суретшінің шығармашылығы Қазақстанның ұлттық мәдениетінің дамуына қосқан елеулі үлес болып табылады. Оның фольклор тақырыбына ерекше көзқарасы, ерекше бұрыштары мен заттардың үйлесімді үйлесуі оның шығармаларын әлемдік деңгейге лайық етеді. Осындай өнер қайраткерлерінің арқасында Қазақстанның ұлттық мәдениеті ел ішінде де, шетелде де өзекті және сұранысқа ие болып, дамып, байып келеді.

 

Ұлттық мәдениеттегі өнер «Түрік қағанаты» триптихын жасап шықты. Қазақстандық суретшінің туындысы бірегей бұрыштары мен нысандардың үйлесімімен ғана емес, сонымен қатар терең тарихи-мәдени мәнімен де ерекшеленеді. Оның Абай атындағы Мемлекеттік сыйлыққа ұсынылған «Түрік қағанаты» триптихі ерекше назар аударуға тұрарлық. 2019 жылы суретші «Түрік қағанаты» атты туындылар топтамасын жасады, оған «Отбасы», «Құдайға құлшылық» және «Алтын адамның жауынгерлері» атты үш шығарма кіреді. Бұл шығармалардың әрқайсысы көне түркілердің өмірі мен мәдениетінің түйінді тұстарын көрсетіп, оларға жаңа көркемдік форма мен тереңдік береді.

 «Отбасы» картинасы триптихтің орталық бөлігі болып табылады және ежелгі түркі отбасының қуатты негіздерін бейнелейді. Шығарманың композициялық орталығы үш үлкен фигура орналастырылған шеңбер болып табылады: ортасында еркек фигурасы және шетінде екі әйел фигурасы. Шеңбердің түбінде аңыз бойынша түріктердің арғы атасы қасқыр бейнеленген. Бұл шығармаға символдық тереңдік пен тарихи байланыс қосады. Суреттегі қалған кейіпкерлер кішірек өлшемде берілген және орталық фигураларды қоршап тұр. Олардың ішінде аспанға ақ жамылғысын тіккен әйелдерді, қару ұстаған салт аттыларды, аң аулау көріністерін, сондай-ақ тотемдік аңдар мен құстарды көруге болады. Бұл элементтер орталық бейнені толықтырады және жақсартады, көп қабатты және бай композиция жасайды.

Панельдерді жасау үшін суретші ерекше текстуралық және көрнекі тартымдылық беретін тонның жүнін пайдаланады. Бейнеленген заттардың контурлары қоңыр түспен ерекшеленген, бұл композицияның пішіндері мен бөлшектерін анық ажыратуға көмектеседі. Суретшінің осы материалдар мен әдістерді қолданудағы шеберлігі туындыны ерекше және есте қаларлық етеді. «Түрік қағанаты» триптихі түркі халқының мәдени-тарихи мұрасын бейнелеп қана қоймай, Қазақстанның ұлттық мәдениетінің дамуына зор үлес қосады. Атап айтқанда, «Отбасы» картинасы ежелгі түркі өмірінің маңызды аспектілері мен отбасы негіздерін бейнелейді, оларды үйлесімді және қуатты композицияға біріктіреді. Абай атындағы Мемлекеттік сыйлыққа ұсынылған бұл триптих – заманауи өнердің ұлттық мұраны терең де жан-тәнімен түсіндіріп, әлемдік деңгейге лайықты туындылар жасай алатынының жарқын үлгісі.

 

Құттыбек Жақыптың Қазақстанның қазіргі өнеріне қосқан үлесі қомақты. Құттыбек Жақып шығармасы қазақ халқының мифологиясы мен тарихы мен мәдени дәстүрінің үйлесімді үлгісі болып табылады. Көшпелілердің көне мифтері мен аңыздарына негізделген шығармалары өмірді өзінің бар тұтастығымен және әр алуандығымен бейнелейді, мифологиялық бейнелерді шынайы кейіпкерлермен тоғыстырады. Оның шығармашылығының негізгі аспектілерінің бірі — мәдени құндылықтар мен дәстүрлерді өнер арқылы беру, бұл оның шығармаларын эстетикалық тартымды ғана емес, сонымен қатар терең мағыналы етеді.

Құттыбек Жақып өз шығармаларында ата-баба рухы мен күш-қуатын бейнелей отырып, қазақ халқының ерлік өткеніне жиі жүгінеді. Оның шығармашылығында көшпелілердің көне мифологиясына негізделген сюжеттер басым. Ол мифологиялық образдарды нақты тарихи кейіпкерлермен шебер үйлестіре отырып, қазақ мәдениетінің көпқабаттылығы мен тереңдігін көрсететін бірегей композициялар жасайды. Жақып шығармашылығының маңызды аспектілерінің бірі — қазіргі заманғы өнерді жасау үшін дәстүрлі материалдарды пайдалану. Оның жұмыстары көне техникалар мен материалдарды заманауи өнер кеңістігіне қалай біріктіруге болатынының тамаша үлгісі болып табылады, бұл шығармаға ерекше текстуралық және көрнекі тартымдылық береді. Құттыбек Жақыптың бірнеше туындысы Мәскеудегі Мемлекеттік Шығыс өнері мұражайының қорына алынды. Бұл халықаралық деңгейде мойындалуы оның жұмысының жоғары сапасы мен маңыздылығын айғақтайды. Түрлі көрмелерге қатысу және оның жұмысының танылуы суретшінің одан әрі дамуына және жемісті қызметіне ықпал етті.

Құттыбек Жақып өз шығармашылығымен Қазақстанның ұлттық мәдениетінің дамуына зор үлес қосуда. Оның мифология мен шындық, дәстүр мен қазіргі заман тоғысқан туындылары көркемдік құндылықты ғана емес, мәдени мұраны сақтау мен жеткізудің маңызды құралын білдіреді. Жақып шығармалары – өнердің өткен мен бүгіннің арасындағы көпір қызметін атқарып, ұрпақтар мен мәдениеттерді біріктіре алатынының жарқын үлгісі.

146 қаралым