Жарияланды: 15.08.2024

Шипажайда Шәмші әндері шырқалды

фото Елтұмар.кз

 

Түркістан облысына қарасты Сайрам ауданындағы «Манкент» шипажайындағы демалыс кешенінде композитор, Қазақстанның Халық артисі, ҚР Гимнінің авторы Шәмші Қалдаяқовтың туған күніне орай, «Шарықта Шәмші әндері!» атты мәдени іс-шара болып өтті.  Қазақ вальсінің корольі атанған Шәмшінің керемет лирикалық әндері кешкі дала төсінде қалықтады. Әсем әуендер тербеген кешті Сайрам ауданы әкімінің орынбасары Мадияр Әліпов арнайы құттықтау сөз сөйлеп, ашты. Өз сөзінде, шырқау көгімізде ширек ғасырдан астам уақыт бойы қалықтап келе жатқан Шәмші әуендерінің өміршеңдігіне тоқталды.

 

Шара барысында Шәмші Қалдаяқовтың ең танымал шығармалары орындалды, оларды кәсіби әртістер де, талантты жастар да орындады. Зал ұрпақтарды біріктіретін музыкаға деген сүйіспеншілік пен құрмет атмосферасына толы болды. Әншілердің аузынан шыққан әрбір әуен тыңдарманның жүрегін елжіретіп, қазақтың мәдени дәстүрінің байлығын еске түсірді. Музыкалық қойылымдардан кейін шақырылған қонақ, музыкатанушы әрі композитордың досы жиналғандарға сөз сөйлеп, Шәмші Қалдаяқовтың өмірбаянынан қызықты деректермен бөлісті. Ол композитордың табиғат пен қарапайым халықтың өмірінен шабыттанған туындыларын қалай жазғаны туралы әңгімеледі. Оның мұқият калибрленген ноталары тыңдаушылардың жүрегінде әрқашан жауап тапқан эмоционалды тәжірибелермен үйлесімді түрде үйлесетін. Шараның маңызды бөлігі Шәмші Қалдаяқов мұрасы мен оның қазақ халқының ұлттық болмысын қалыптастырудағы рөлін талқылау болды. Шараға қатысушылар мәдени дәстүрлер мен ұрпақтар арасындағы рухани байланыстарды сақтауда музыканың қаншалықты маңызды екенін атап өтті. Шәмші музыкасы заман рухын, қазақ жанының мызғымас құдіретін барынша бейнелейді. Қонақтарға арнайы музыкалық қойылымдардан бөлек, композитордың өмірі мен шығармашылығына арналған көрме дайындалды. Стендтерде сирек кездесетін фотосуреттерді, оның шығармаларының қолжазбаларын және Шәмшінің Қазақстанның музыка өнеріне тигізген ықпалын баяндайтын материалдарды көруге болады. Келушілер оның жұмысының тереңдігі мен әртүрлілігіне және оның жаңа суретшілерді қалай шабыттандыратынына таң қалды.

 

Шәмші Қалдаяқовтың шығармашылығына арналған шара музыка мен мәдениет сүйер қауым үшін нағыз мерекеге айналды. Демалыс кешені мәдениет үйінің залы жиналғандардың жүрегін жылытқан асқақ әуендерге толы болды. Бір мақсат – ұлы композиторға тағзым етуді біріктірген өнерпаздар оның шығармаларының барлық сұлулығы мен тереңдігін мұқият жеткізе білді. Әрбір қойылым шын жүректен ду қол шапалақпен сүйемелденіп, көрермендер Шәмшінің әйгілі әндерінен туындаған сағыныш атмосферасына еніп, эмоцияларын білдіріп отырды. Ақсу фольклорлық ансамблі халық әуендерін орындауда, оларға жаңа реңк пен үн беруде таңғажайып шеберлік көрсетті. Махаббат, туған жер, табиғат туралы әндер тыңдаушыларды өмір мен оның құндылықтары туралы ойландырып, туған жерлері мен жақындары туралы естеліктерін оятты. «Самұрық» би тобы бағдарламаға серпінділік пен жарқын эмоциялар қосты, олардың өнерлері кешке көңілді және бірлік атмосферасын әкелді, бұл кеште барлығы ежелгі дәстүрлерді ғана емес, сонымен қатар қазақ мәдениетінің заманауи интерпретациясын да тамашалады. Шара барысында көрсетілген театрландырылған көріністер музыкалық бөлімнің заңды жалғасы болды. Өңір өнерпаздары өздерінің вокалдық қабілеттерін ғана емес, актерлік шеберліктерін де танытып, кешті жарқын әрі есте қаларлықтай етті. Қазақ ертегілері мен аңыздарының сюжеті бойынша қойылған спектакльдер көрермендерге ұлттық мәдениеттің байлығы мен жан-жақтылығын таныта отырып, қазақтың дәстүрлі өнерінің атмосферасына тереңірек бойлауға мүмкіндік берді. Кеш соңында қойылымға қатысушылар көрермендерді әртістердің барлық ұжымы қатысқан ақтық әнге шақырды. Бұл ұлы композитордың мұрасына деген құрмет пен бірлік символына айналды. Көрермендермен бірге олар Шәмшінің ең танымал әндерінің бірін орындады, әуен бүкіл алаңға жаңғырып, шынайы күлкі мен қолпаштауға ұласты. Мұндай шара Шәмші Қалдаяқов шығармашылығының танымал болуына ықпал етіп қана қоймай, музыканың адамдарды жасы мен ұлтына қарамастан біріктіретінін тағы да еске салды. Барлығы бұл кешті жүректерінде жылы лебізбен және қазақ мәдениеті мен оның мәңгілік құндылықтары туралы көбірек білуге ​​деген ықыласпен тарасты. Еліміздің түпкір-түпкірінен келген шипажайдағы 400-ден астам демалушылар концерттік бағдарламаны тамашалап, жоғары бағасын берді.

Кештің қорытынды аккорды «Шәмші әнін» барлық қатысушылардың бірігіп орындауы болды, онда әркім музыкадағы бірлік пен бір-бірімен шынайы эмоционалды байланысты сезіне алды. Бұл іс-шара ұлы композиторға құрмет көрсету ғана емес, оның шығармашылығы әлі талай жылдар бойы халық жүрегінде сақталатынын еске салғандай болды.

 

 

117 қаралым